در سری مقالات “دیجیتال مارکتینگ چیست؟”  تا به این جا آموختید مراحل تحلیل بازار، بخش بندی بازار، هدف گذاری بازار، و جایگاه یابی در بازار را باید طی کرده تا با شناسایی دقیق مشتریان خود و تعیین جایگاه محصول خود در ذهن آن‌ها، از منابع خود در بهینه‌ترین حالت استفاده نمایید. در گام بعدی دیجیتال مارکتینگ کاتلر عبارت “میکس دیجیتال مارکتینگ” یا “آمیخته بازاریابی” را مطرح می کند. آمیخته بازاریابی دیجیتال برای محصولات به صورت کالا شامل چهار عنصر و برای محصولات به صورت خدمات شامل  هفت عنصر می باشد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.

معجون بازاریابی چیست؟

معجون یا آمیخته بازاریابی، به این دلیل آمیخته نام گرفته که شامل موارد مختلفی می‌باشد، اما هیچ یک از این مراحل خود به تنهایی معنایی ندارند و در کنار یکدیگر شکل می‌گیرند.

چهار عنصر معجون بازاریابی که در دیجیتال مارکتینگ به 4p معروف است عبارتند از :  product – price – place – promotion
با معانی : محصول – قیمت – بازار – تشویق ها.

برای محصولات به شکل خدمات سه عنصر دیگر نیز به موارد فوق افزوده شده و معجون بازاریابی شامل 7p خواهد بود. این هفت عنصر عبارتند از :  product – price – place – promotion – people – process – physical evidence
با معانی : محصول – قیمت – بازار – تشویق ها – کارمندان و پرسنل – فرآیندها – دارایی های فیزیکی.

این موارد هم زمان می‌توانند بر خود محصول و کیفیت آن تاثیر بگذارند. به همین دلیل به آن آمیخته بازاریابی گویند. بنابراین در برنامه ریزی بازاریابی باید این موارد را مدیریت نمود. برای مثال قیمت را تغییر داد، شبکه توزیع و محدوده توزیع را مدیریت کرد، انواع پروموشن‌ها و روش های تشویقی را تعریف نمود. محدوده نیروی انسانی را تعیین کرد. به تعیین دارایی‌ها پرداخت .

در این گام تقریبا مرحله طراحی پایان یافته و سپس باید وارد مرحله اجرا شد. در ادامه این مجموعه مقالات هر یک از عناصر معجون بازاریابی به طور جداگانه بررسی خواهند شد. 

در سری مقالات “دیجیتال مارکتینگ چیست؟” با مراحل دیجیتال مارکتینگ آشنا شدید. آموختید که برای یک آغاز حرفه‌ای باید تحلیل بازار انجام داده تا با شناخت کافی گام بردارید. سپس در گام‌های به بخش بندی بازار و هدف گذاری بازار خود پرداختید تا بتوانید مشتریان خود را هر چه دقیقتر شناسایی کنید. گام بعدی در روند دیجیتال مارکتینگ، پوزیشنینگ و یا تعیین جایگاه در بازار است. این گام بسیار مهم بوده و در گذشته تحت عنوان برندینگ شناخته می شده است. در واقع هدف کسب و کار در گام پوزیشنینگ مشخص کردن جایگاه برند خود در بازار و در نتیجه ایجاد جایگاه اختصاصی در بین مشتریان می‌باشد.

چرا تعیین جایگاه در بازار مهم است؟

بدون پوزیشنینگ یا تعیین جایگاه در بازار فرآیند تاثیرگذاری درازمدت بر مخاطب و درنتیجه افزایش میزان فروش در اثر برند شدن کسب و کار رخ نمی دهد. بدون پوزیشن کردن یک کسب و کار خدمت یا کالایی را اصطلاحا به شکل فله‌ای عرضه می‌کند که در صورت تغییر نام آن تفاوتی برای مشتریان ایجاد نمی‌شود.

با پوزیشنینگ در واقع مشخص می‌شود که کسب و کار  قصد دارد با چه گروهی از مشتریان و در چه جایگاهی محصولات خود را ارائه نماید. در این مرحله شما تعیین می‌کنید محصول شما در ذهن مخاطب چه جایگاهی دارد. آیا محصول در ذهن مخاطب در سطح بالا قرار دارد، در سطح متوسط قرار دارد و یا در سطح پایین.

به عنوان مثال یک خودرو را در نظر بگیرید که مخصوص جوانان است و با هزینه تقریبی متوسط رو به بالا تهیه شده است. در اینجا ارائه دهنده خودرو این گروه از مشتریان را هدف گذاری نموده است و خود را با یک محصول معین و ویژگی‌های مشخص آن در ذهن مشتری پوزیشن می‌کند.

رابطه جایگاه سازی با برند شما چیست؟

در واقع در یک فرآیند دیجیتال مارکتینگ موفق، برند باید به مرحله‌ای رسیده باشد که با طرح این پرسش برای گروه خاص از مشتریان که چه کالایی را مناسب خود می‌دانند؛ بلافاصله نام آن برند و محصول به عنوان یکی از گزینه‌ها به ذهن مشتریان بیاید. دست یابی به این امر آسان نبوده و کسب و کار باید از روزهای آغازین شروع به کار خود تلاش کند با روش‌های صحیح دیجیتال مارکتینگ و پوزیشنینگ برای کسب و حفظ چنین جایگاهی تلاش نماید.

هنگامی که شما بر ساختن جایگاه محصول خود در ذهن مخاطب کار می‌کنید، در واقع می‌خواهید تصور و ذهنیت آن‌ها را نسبت به برند خود بسازید. هدف شما در جایگاه سازی نشان دادن ارزش خاصی از محصول شما است که در محصول رقبا نمی‌توان به ان دست یافت و همین تفاوت موجب می‌شود برند شما در ذهن مخاطب نقش ببند.

تاکنون در سری مقالات “دیجیتال مارکتینگ چیست” با بازاریابی دیجیتال و مراحل کلی آن آشنا شدید. هم‌چنین درباره مراحل تحلیل بازار و بخش بندی بازار جهت استفاده بهینه از منابع و نزدیک شدن به مشتریان هدف خود مطالعه نمودید.  گام بعدی در این مسیر، هدف گذاری بازار است. یک کسب و کار با تحلیل بازار وضعیت کلی آن و مشتریان خود را ارزیابی می‌نماید. سپس در فرآیند بخش بندی بازار گروه های مختلف مشتریان را شناسایی می‌کند. در گام هدف گذاری بازار نیز گروه‌های موردنظر خود را طبق اصول دیجیتال مارکتینگ انتخاب کرده و بر روی بخش های انتخاب شده و مشتریان هدف متمرکز می‌شود.

چرا باید در بازار هدف گذاری کنید؟

در واقع در این گام از دیجیتال مارکتینگ بخش‌های انتخابی از جامعه مشتریان هدف باز هم کوچکتر می‌شود. در این صورت است که می‌توان به طور متمرکز و مستقیم در ذهن و قلب مشتریان هدف نفوذ کرد. در نتیجه این موضوع انتقال پیام در روند بازاریابی، تبلیغات و دیجیتال مارکتینگ به مشتریان به طور کامل صورت خواهد گرفت.

از مهم ترین دلایل برای هدف گذاری بازار صرف بودجه تبلیغات و بخصوص دیجیتال مارکتینگ در بخش هایی ست که بیش ترین بازگشت سرمایه را برای کسب و کار به دنبال خواهند داشت. به این وسیله می توان پروموشن ها را نیز به طور هدفمند طراحی کرد.

به عنوان مثال مک دونالد بزرگ ترین رستوران زنجیره ای در جهان هنگامی که بخش اصلی مشتریان آن را نوجوانان، جوانان و خانواده هایی عموما با فرزندان کم سن و سال تشکیل می داد؛ در محیط رستوران های خود امکاناتی مانند “اینترنت رایگان”، “وعده غذایی شاد” که به نحوی شامل شخصیت های کارتون های والت دیزنی می‌شد، “محل بازی کودکان” و… را ارائه داد. اما با گذشت سال‌ها هنگامی که جامعه مشتریان آن به افراد میانسال تغییر یافت و با کاهش فروش مواجه گردید؛ در هدف گذاری جدید خود منو غذایی سالم‌تر و انواع قهوه را گنجاند.

به این ترتیب در دیجیتال مارکتینگ هدف گذاری بازار در مقاطع زمانی مختلف جهت صرف صحیح و دقیق سرمایه و جذب مشتریان بیش تر بسیار حیاتی خواهد بود.